‘Zo’n oplossing levert je flink wat extra nachtrust op’
Zet in op promotie, automatiseer zo veel als mogelijk én speel op zeker. Dat zijn de belangrijkste adviezen van ICT-ondernemer Carlo Giliam voor fruitteler Jos Hermans in Lerop. In het kader van de nieuwe Fruitteelt-serie ‘Bij de buren’, bezocht Giliam onlangs het fruitbedrijf van Hermans.
“Ik zal eerlijk zijn: ik weet nagenoeg niets van fruittelen”, zegt de 43-jarige ICT-ondernemer Carlo Giliam uit Venlo als hij wat onwennig de loods van fruitteler Jos Hermans in Lerop binnenstapt. “Wat mij opvalt is dat er zo veel wordt beregend in de boomgaarden”, vervolgt Carlo het gesprek. Dat is koren op de molen van Jos, die de afgelopen maanden nachtenlang in touw was om zijn appelen perenpercelen door middel van beregening vorstvrij te houden. “Doe ik dat niet, dan gaat een miljoen kilo appels verloren. En dan is de financiële schade dus ook heel groot”, zegt Jos. “Daarnaast moeten we beregenen om zonnebrand te voorkomen en wanneer het te droog is. Consumenten denken wel dat het afgelopen voorjaar veel heeft geregend, maar in feite is het nog steeds kurkdroog.
Om in mijn waterbehoefte te voorzien, moet er minstens 30 millimeter per week vallen. Dat halen we bij lange na niet.” Het ijs tussen de twee ondernemers is gebroken. Behalve dat ze beiden uit Limburg komen en slechts 35 kilometer van elkaar wonen, hebben zij weinig overeenkomsten. Met zijn bedrijf Alpha Labs ontzorgt Carlo bedrijven op ICT-gebied. “Dan gaat het vooral om MKB-bedrijven met maximaal vijftig werkplekken”, vertelt hij. “Wij houden hun computers veilig en up-to-date, en zorgen voor de automatische back-up. En dat allemaal zonder dat de klant er hinder van ondervindt. Dat doe ik samen met een team van vier mensen.”
Jos is vooral onder de indruk van de beperkte voorzieningen waarmee Carlo zijn bedrijf kan runnen. “Jij kunt dus je geld verdienen met alleen een laptop en een internetverbinding? Dat is hier wel anders; voor een rendabel fruitbedrijf heb je heel wat meer nodig. In de eerste plaats grond; ons bedrijf omvat 25 hectare appels en peren”, vertelt de 61-jarige ondernemer.
Dat roept al meteen vragen op bij Carlo: “25 hectare, is dat groot of klein?” Jos antwoordt dat Hermans Fruit qua bedrijfsomvang tot de middenmoot in de sector hoort. Maar veel groter worden, is niet nodig, aangezien de ondernemer bijna al zijn fruit direct afzet. Via de boerderijwinkel, die wordt gerund door zoon Roy, en door verkoop aan marktkooplui en groentehandelaren in het Ruhrgebied. “Door zelf te verkopen, kan ik een betere prijs bedingen. Ik geef niet toe, een veiling vaak wel. Door het veilingsysteem zijn veel bedrijven over de kop gegaan. Tien jaar geleden telde Limburg tachtig fruitbedrijven, nu nog maar een stuk of tien.”
“Hoe krijg jij het dan wél voor elkaar om je fruit rechtstreeks af te zetten?”, vraagt Carlo vervolgens. “Ik ben niet alleen teler, maar ook handelaar”, reageert Jos. “Die handelsgeest zit er van huis uit in. En dat maakt nu het verschil; om als fruitteler te kunnen overleven moet je ook gevoel voor commercie hebben. Maar het is zeker niet vanzelf gekomen: ik heb veel tijd en moeite moeten steken in het opbouwen van de klantrelaties.”
Safety first
Al snel komt het gesprek op de uitdagingen in de fruitteelt. Carlo wil graag weten van welke bedrijfsmatige zaken Jos ’s nachts wakker ligt. “Van het weer”, antwoordt Jos stellig. “De nachtvorst hield mij wekenlang uit de slaap. Om zeven uur ’s avonds naar bed en tussen twaalf en twee ’s nachts eruit om de temperatuur in de boomgaard te monitoren en eventueel te beregenen. Ik kan beregenen met oppervlaktewater uit de Roer; dat is een groot geluk.”
“Maar wat als jouw pomp het begeeft en je niet kunt beregenen bij nachtvorst?”, reageert Carlo. “Dan is de schade niet te overzien. In de ICT is ‘safety first’ de stelregel. Waarom niet in de fruitteelt? Investeren in een extra pomp lijkt mij wel nuttig.”
“Eén pomp is inderdaad riskant”, geeft Jos toe. “Ik heb ook weleens gekeken naar een tweede pomp, maar dat is nog niet zo eenvoudig. Dit vergt nogal wat, technisch en qua infrastructuur. Desondanks ben ik het met je eens dat het inbouwen van extra zekerheden op dit vlak aandacht verdient.” Carlo adviseert Jos ook om te kijken naar mogelijkheden om zijn beregeningspomp automatisch te laten aansturen. “Het is eigenlijk bizar dat je zelf continu de temperatuur in de gaten moet houden. Dit proces kun je toch automatiseren? De pomp gaat dan aan als de temperatuur beneden een bepaalde grens komt. Zo’n oplossing zou je flink wat extra nachtrust kunnen opleveren.”
‘Caravanoverkapping’
“Maar niet alleen vorst is een bedreiging voor de hedendaagse fruitteler”, vervolgt Jos, “ook zonnebrand én hagel zijn dat. Vooral dat laatste is een groot gevaar, zeker omdat al mijn percelen op één locatie liggen. Van risicospreiding is geen sprake.”
Carlo vraagt hierop of een soort ‘caravanoverkapping’ niet handig zou zijn, als bescherming tegen hagel. “Zo’n oplossing is er allang; wij noemen die hagelnetten”, zegt Jos lachend. “Zelf heb ik die niet, aangezien deze op weerstand stuiten bij omwonenden. En voor fruittelers is het cruciaal om een goede band te hebben met de omgeving. Om ervoor te zorgen dat ik desondanks goed slaap, heb ik een hagelverzekering afgesloten. Die kost me 50.000 euro per jaar.” De negatieve beeldvorming van veel consumenten is Jos een doorn in het oog. “Ze zien fruittelers vaak als ‘gifmengers’, je wordt soms bijna behandeld als een crimineel. En dat terwijl we zo ons best doen en het gezondste fruit ter wereld telen.”
Carlo verbaast zich over dit negatieve beeld van de sector. “Volgens mij is dit vooral onwetendheid. Ik zou daarom sterk inzetten op promotie. Een website of een bord in de boomgaard bijvoorbeeld. Vertel je verhaal; alleen zo maak je een verschil.” Jos ziet het belang van promotie en is ook volop actief op dit vlak. “We hebben twee websites en organiseren open dagen. Maar je moet echt een lange adem hebben; een imago verbeter je niet een-twee-drie.”
Onder de indruk
Nadat alle uitdagingen de revue zijn gepasseerd, stelt Carlo de terechte vraag waarom Jos überhaupt nog fruitteler is. “Appels telen is mijn leven, een leven zonder fruitteelt kan ik me niet voorstellen. Daarbij blijft het fantastisch om de vruchten ieder seizoen weer te zien groeien. Dus zelfs als iemand flink wat geld zou bieden voor mijn bedrijf, dan nog zou ik het niet verkopen. Ondanks alle uitdagingen waar we mee te dealen hebben, geniet ik er nog iedere dag van om fruitteler te zijn.”
Na een ronde over het bedrijf stapt Carlo weer in zijn auto, terug naar zijn kantoor in Venlo. “Ik ben absoluut onder de indruk van het verhaal van Jos, had niet gedacht dat een fruitteeltbedrijf zo veelomvattend was. En afgezien van de genoemde adviezen vind ik dat Jos de zaken goed voor elkaar heeft, zeker ook qua afzet. Hij is een echte ondernemer; petje af. Ik nodig hem graag uit om een keer bij mij te komen kijken, ben heel benieuwd naar zijn visie op mijn bedrijf.”